Iako će vam se naziv ovog vitamina možda učiniti neobičnim i potpuno nepoznatim, njegov značaj za zdravlje je vrlo veliki. Opšte poznat kao “crveni vitamin”, cijanokobalamin ili vitamin B12 se nalazi u injekcijama koje se daju premorenim sportistima ili pacijentima koji pate od hroničnog umora.
Pošto B12 predstavlja jedini poznati prirodni spoj koji sadrži kobaltov atom, po njemu je i dobio ime cijanokobalamin. Rastvorljiv u vodi, djelotvoran je u veoma malim dozama. Cijanokobalamin je oblik vitamina. B12 dostupan pacijentima u vidu vitaminskih pilula i jedini je vitamin koji sadrži esencijalne mineralne elemente.
VAŽNOST I DJELOVANJE
Djelovanje B12 je direktno u vezi sa aktivnostima nervnih ćelija, replikaciju DNK i nastanak supstance koja utiče na raspoloženje, pa je ovaj vitamin u stanju da vas u kriznim situacijama podigne. Osim toga, cijanokobalamin djeluje na nivo homocisteina u krvi, što znači da utiče na nastanak bolesti srca i krvnih sudova, a primjenjuje se u prevenciji depresije, neplodnosti kod žena, Kronove bolesti. Formira i regeneriše crvena krvna zrnca, što znači da štiti od anemije, a njegov nedostatak izaziva pernicioznu anemiju i neka neurološka oštećenja, što sve zajedno čini ovaj vitamin veoma važnim. Poseban rezultat deficita vitamina B12 je česta demijelinizacija velikih nervnih vlakana kičmene moždine, posljedica toga je značajan gubitak perifernog senzibiliteta, a u teškim slučajevima i paraliza.
IZVORI
Bogati izvori cijanokobalamina su namirnice životinjskog porijekla kao što su meso, riba, plodovi mora, mlijeko, jaja (žumance), iznutrice (naročito jetra, bubrezi i srce), kao i fermentirani sirevi, dok ga u povrću nema. Za razliku od drugih vitamina tijelo ga može sintetizovati. No, s obzirom na to da se stvara u debelom crijevu, gdje se ne može apsorbovati, u organizam ga ipak moramo unositi hranom.U ljudskom organizmu nalazi se deponovan u jetri i to od 50 do 90%.
PREPORUČENI UNOS
Preporučeni dnevni unos vitamina B12 iznosi 2-3 dnevno što je količina koju svakodnevno unosite ukoliko se pravilno hranite, a pojačan unos od 4 mg na dan se preporučuje trudnicama i dojiljama (cijanokobalamin prolazi kroz posteljicu i izlučuje se u majčino mlijeko), kao i veganima koji ne konzumiraju namirnice životinjskog porijekla. Starije osobe bi trebalo da unose 10-25 mg dnevno. Za vrijeme apsorpcije mora da se kombinuje s kalcijumom da bi organizam od njega imao stvarne koristi. Razaraju ga povišena temperatura, svjetlo, kiseline i alkalije. Hipovotaminoza je rijetka, ali se javlja kod vegetarijanaca koji godinama ne konzumiraju meso, jaja ili mliječne proizvode.
Formira i regeneriše crijvena krvna zrnca
Potpomaže rast i povećava apetit kod djece
Pojačava energiju
Održava zdravlje nervnog sistema
Dobro iskorištava masti, ugljene hidrate i proteine
Ublažava stanje razdražljivosti
Jača koncentraciju, pamćenje i ravnotežu
Izvor: kuhinjica.rs
