Nastradale žene Ilham i Suad, u 40-im godinama, obje iz pogranučnog mjesta Fnideq, bile su “žene mule”, u Maroku poznate i kao “vratarke”, a među lokalnim španskim stanovništvom kao “porteadoras”, su siromašne žene koje za život zarađuju prenoseći robu između dvije zemlje, prenosi The Local. Prošle godine su najmanje četiri žene “vratarke” stradale u stampedima na granici.
Procjenjuje se da oko 15.000 “žena mula” prevaljuje put između Maroka i Španije. Organizacije za ljudska prava su u više navrata osudile ovu praksu kao ponižavajuću, dok nadležni ukazuju da su one dio eksploatacionog lanca moćnih.
Marokanske žene nose teret koji je najčešće teži od njih samih. U prosjeku, nose 80 kg tereta rizikujući život za nekoliko evra. “Žene mule” koje žive u španskim enklavama Melilla i Ceuta na afričkom kontinentu teške terete mogu unijeti u Maroko bez carinjenja – ako ga nose. Prema statističkim podacima, marokanske žene na ovaj način godišnje na svojim leđima unesu robe u Maroko u vrijednosti od oko dvije milijarde dolara.
Dokle god žena može fizički nositi njen teret, on se klasifikuje kao lična prtljaga koju u Maroko mogu unijeti bez plaćanja carine. Ove žene imaju pravo da posjete španske enklave jer žive u marokanskoj pokrajini Nador, ali im nije dozvoljeno da se nastane na španskoj teritoriji.
Mnoge žene koje učestvuju u ovakvom transportu robe su razvedene ili razdvojene samohrane majke koje moraju prehraniti svoje porodice. Neke od njih dnevno prenesu tri ili četiri tovara teška 60 do 80 kg, a za njegovo prenošenje plaćene su 3 do 6 evra. Plate u Maroku su niske i ove žene su često prisiljene da daju mito marokanskim graničnim službenicima.
U Melilli postoji debata o tome da li treba dozvoliti da se ova vrsta trgovine nastavi na ovakav ponižavajući način.
“Te žene rizikuju svoje živote. Dolazilo je do smrtnih slučajeva kao posljedica fizičkog rada koji liči na polu-ropstvo. Ono što želimo je da rade pod jasnim setom pravila u uslovima koji nisu nesigurni”, izjavio je ranije Emilio Guerra iz stranke Unija progresa i demokratije.
Ceuta i Melilla su dijelovi Europe na mediteranskoj obali Sjeverne Afrike. Pod španskim suverenitetom su oko 500 godina. Madrid kaže da su ove urbane enklave sastavni dio Španije. Okružene su Marokom koji tvrdi da polaže pravo suvereniteta nad njima i smatra da je špansko prisustvo u njima anahrono. Oko enklava je podignuta visoka ograda kako bi se spriječio prolazak ilegalnih emigranata. Ali, Ceuta i Melilla su, ipak, za mnoge Afrikance polazna stanica za evropski kontinent.
Tradicionalno su nosači ovdje bile žene, ali sada se suočavaju sa konkurencijom sve više nezaposlenih marokanskih muškaraca.